De monumentale Geertekerk
De Geertekerk aan het Geertekerkhof was één van de middeleeuwse rooms-katholieke parochiekerken in Utrecht. De kerk is genoemd naar de heilige Gertrudis van Nijvel die leefde tussen 626 en 659 in Brabant (in het huidige België
De kerk is gebouwd tussen 1255 en 1259 in de Romaanse stijl als een hal zonder toren. Die toren kwam er niet veel later, in vroeg-gotische stijl. In dezelfde bouwstijl werden in de veertiende eeuw het koor en het dwarsschip gebouwd en rond 1400 volgden de zijbeuken.
In 1566 is de kerk protestants geworden nadat bij de zogenoemde Beeldenstorm alle rooms-katholieke religieuze kunst kort en klein was geslagen. Het interieur van het kerkgebouw heeft toen ook zijn sobere uitstraling gekregen.

Verval en wederopbouw

De kerk als ruïne

In de loop van de 19e en het begin van de 20e eeuw raakte de kerk steeds meer in verval. In 1930 werd de kerk aan de eredienst onttrokken en begon men plannen te maken om het kerkgebouw te slopen om er iets anders neer te zetten. Maar mede door protesten uit de Utrechtse bevolking is dat niet gebeurd en kon de ruïne van het kerkgebouw in 1954 aangekocht worden door de Remonstrantse Gemeente Utrecht (RGU), een vrijzinig protestants kerkgenootschap. De totaal vervallen kerk werd met steun van Rijk, provincie en gemeente grondig hersteld, gerenoveerd en zoveel mogelijk in de oude staat teruggebracht.  De Geertekerk is sindsdien opnieuw een van de pronkjuwelen van Utrecht, op een markante plaats in de binnenstad: het Geertekerkhof.

Pinksterraam

Interieur, klokken en orgel
De Geertekerk heeft een sobere uitstraling en een intieme sfeer. Enkele opmerkelijke onderdelen zijn:

• Drie glas-in-loodramen die Ploeg-kunstenaar Johan Dijkstra (1896-1978) maakte: "Voor mijn gevoel moet een raam in een protestantse kerk zijn als een zwijgende preek of als een gebed zonder woorden".
  - Het Pinksterraam uit 1957
  - Het Mozesraam uit 1960
  - De bekering van Paulus bij Damascus uit 1964
• Het orgel van de Geertekerk is in 1803 gebouwd door J.S. Strümphler uit Westfalen. Het is afkomstig uit de Doopsgezinde kerk in De Rijp en werd in 1956 in de Geertekerk geplaatst.
• De preekstoel is van 1652 en komt uit de voormalige Remonstrantse kerk te Zevenhuizen.
• Het doopvont (1956) is van de hand van de Utrechtse stadbeeldhouwer Pieter ’t Hont (1917-1997). Hij schonk het aan de kerk.
• Het gelijkarmige marmeren mozaïek-kruis uit 1957 is van Antoinette Gispen. Zij maakte in 1986 ook de bloemenstandaard. Beide ornamenten staan in het koor.
• In de toren, eigendom van de burgerlijke gemeente Utrecht, hangen twee bijzondere klokken, de Ghertrut van klokkengieter Steven Butendiic uit 1477 en de Jesus Maria Johannes van Geert van Wou uit 1506.

kerkdienst; preekstoel, kruis, bloemenvaas en doopvont

Huidig gebruik
In alle eeuwen werd de Geertekerk al multifunctioneel gebruikt en dat is nog steeds zo. Het past ook bij de open houding naar de wereld van de Remonstranten. Er zijn concerten (de kerk heeft een geweldige akoestiek!), symposia, bijeenkomsten, voorstellingen, debatten, kleine festivals en natuurlijk wordt de kerk ook gebruikt voor trouwerijen en uitvaartdiensten, zeker niet alleen door Remonstranten. In 2015 is de kerk inwendig grondig aangepast aan de eisen van deze tijd. Een grote interne verbouwing, met nieuw sanitair, een professionele keuken en glazen separatiewanden maakte de kerk nog geschikter voor allerlei activiteiten en evenementen. Met de verhuuropbrengsten kan een deel van de hoge onderhoudskosten worden bestreden.